Yabancı Boşanma Kararlarının Türkiye’de Tanınması – Türk Nüfus Kayıtlarına İşlenmesi

Yurt dışında boşanan kişilerin boşanmalarının Türkiye’de geçerli olabilmesi ve nüfus kayıtlarına işlenebilmesi için öncelikle Türk mahkemeleri tarafından tanınması gerekir.

Bu makale, yabancı boşanma kararlarının Türkiye’de tanınması sürecinin nasıl işlediğine ve yabancı mahkeme kararlarının Türk nüfus kayıtlarına geçirilmesi için izlenmesi gereken adımlara genel bir bakış sunmaktadır.

İçindekiler

• Yurtdışında gerçekleşen bir boşanma neden Türkiye’de tanınmalıdır?
• Tanıma davasına hangi mahkeme bakar?
• Tanıma süreci nasıl işler?
• Mahkemeye hangi belgeler sunulmalıdır?
• Yabancı boşanma kararının tanınmasının hukuki sonuçları nelerdir?

Yurtdışında gerçekleşen bir boşanma neden Türkiye’de tanınmalıdır?

Yabancı mahkeme kararları, Türkiye’de kendiliğinden hukuki sonuç doğurmaz.
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 50–59. maddeleri uyarınca, bu kararların Türk mahkemelerince tanınması gerekir.

Bir yabancı boşanma kararı, ancak Türk mahkemesi tarafından tanındıktan sonra Türkiye’de geçerlilik kazanır ve ardından nüfus kayıtlarına işlenebilir.

Bu işlem özellikle aşağıdaki durumlarda önem taşır:

• yeniden evlenme planlandığında,
• miras ve nafaka konularında,
• kimlik ve diğer resmi belgelerin güncellenmesinde.

Tanıma davasına hangi mahkeme bakar?

MÖHUK’un 51. maddesine göre, tanıma davalarında Türk Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Ancak aile hukukuna ilişkin davalarda, örneğin boşanma veya nafaka davalarında, Aile Mahkemeleri yetkilidir. Yetkili mahkeme, davalı eşin Türkiye’deki ikametgahında bulunan Aile Mahkemesidir. Davalının Türkiye’de ikametgahı yoksa, Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemeleri yetkilidir.

Tanıma süreci nasıl işler?

Tanıma süreci, her iki eşin katılımını gerektiren bir yargılama sürecidir. Eşlerden biri yabancı boşanma kararının tanınması için başvurduğunda, başvuru diğer eşe tebliğ edilir ve davalı eşin yanıt verme hakkı vardır.

MÖHUK’un 53 ve 54. maddelerine göre mahkeme şu hususları inceler:

• Yabancı kararın kesinleşmiş olup olmadığı,
• Taraflara adil yargılanma hakkının tanınıp tanınmadığı,
• Kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığı.

Mahkemeye hangi belgeler sunulmalıdır?

Yabancı boşanma kararının Türkiye’de tanınması için aşağıdaki belgeler mahkemeye sunulmalıdır:

• Yabancı mahkemece verilmiş boşanma kararının aslı, Lahey Apostil Şerhi ile,
• Kesinleşme belgesi (yürürlük belgesi),
• Yabancı mahkeme tarafından verilmiş boşanma kararının noter tasdikli Türkçe tercümesi.

Yabancı boşanma kararının tanınmasının hukuki sonuçları nelerdir?

Türk mahkemesi yabancı boşanma kararını tanıdıktan ve karar kesinleştikten sonra, yabancı boşanma kararı Türkiye’de hukuken geçerli hale gelir. Bu aşamadan sonra boşanma, her iki eşin nüfus kayıtlarına işlenir.

Nüfus kaydına başarılı bir şekilde işlenmesiyle taraflar Türkiye’de resmen boşanmış sayılırlar.