Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2025/1)

İçindekiler

  • Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ Nedir?
  • Yeni Teşvik Sistemi ve Eski Sistemden Farkları
  • Teşvik Unsurları
  • Başvuru Prosedürü
  • Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
  • Sonuç

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ Nedir?

Yatırımlarda devlet yardımlarına ilişkin mevzuat; üretim ve istihdamın artırılması, katma değeri yüksek yatırımların özendirilmesi, işletmelerin yeşil ve dijital dönüşümlerinin hızlandırılması, uluslararası doğrudan yatırımların artırılması ve bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması amacıyla güncellenmektedir. Bu kapsamda, 29 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (“Karar”), teşvik sisteminin genel çerçevesini çizmektedir.

Bu Karar ile birlikte, 2012 tarihli Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve 2018 tarihli ve Cazibe Merkezleri Programı Kararı yürürlükten kalkmıştır.

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (“Tebliğ”), Karar’ın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemekte olup yeni teşvik sistemi Karar ve bu Tebliğ çerçevesinde yürütülecektir.

Yeni Teşvik Sistemi ve Eski Sistemden Farkları

Yeni sistemde, Türkiye yine 6 bölgeye ayrılmakla birlikte, bölge dağılımlarında değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca, yatırım projelerinin içeriği, teknolojik niteliği ve sektörel etkisi yatırım teşvikinden yararlanabilme açısından daha belirleyici hale gelmiştir.

Önceki sistemde, teşvikler genel, bölgesel ve stratejik yatırımlar başlıkları altında sunulmakta; faiz veya kâr payı desteği, gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi desteği gibi unsurlar bölgesel bazda uygulanmaktaydı. Yeni sistem ise bu unsurları kapsamlı şekilde yeniden yapılandırarak daha hedefli bir teşvik modeli oluşturmuştur.

Teşvik Unsurları

Teşvik sistemi; üç ana başlık altında yapılandırılmıştır: A) Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi ve B) Sektörel Teşvik Uygulamaları ile C) bölgesel teşviklerden oluşmaktadır.

A) Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi “Teknoloji Hamlesi Programı”, Yerel Kalkınma Hamlesi Programı”, “Stratejik Hamle Programı”ndan oluşur.

  • Vergi indirimi
  • Sigorta primi işveren hissesi desteği
  • Sigorta primi desteği
  • Faiz veya kâr payı desteği
  • Yatırım yeri tahsisi
  • Makine ve teçhizat desteği
  • KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti 

B) Sektörel Teşvik Uygulamaları ise “Öncelikli Yatırımlar Teşvik Listesi” ve “Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi”nden oluşmaktadır. Bu kapsamda sağlanan teşvikler, makine ve teçhizat desteği hariç olmak üzere yukarıda sayılan destek kalemlerini kapsamaktadır.

C) Yukarıdaki A ve B kapsamlarda desteklenen yatırımlar yatırım bölgesine göre ayrıca bölgesel teşvik kapsamında • sigorta primi işveren hissesi desteği ve • sigorta primi desteğinden yararlanabilirler.

Tebliğ kapsamında bazı yatırım türleri için sektöre özel teknik ve yapısal kriterler öngörülmektedir. Özellikle güneş ve rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretimi, veri merkezi yatırımları ile elektrikli araçlar ve elektronik cihazlar için şarj istasyonu işletmeciliğine yönelik yatırımlar, teşvikten yararlanabilmek için belirli nitelikleri taşımak zorundadır.

Başvuru Prosedürü

Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, birlikler, iş ortaklıkları, kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri kullanıcı aracılığıyla teşvik belgesi başvurusunda bulunabilirler. (Teşvik belgesi, devlet tarafından sağlanan destek unsurlarından yararlanılmasını sağlayan belgedir.)

Kuruluş süreci tamamlanmamış şirketler adına yapılan başvurular değerlendirmeye alınmamaktadır.

Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

  • Tüm başvurular dijital ortamda yapılmalı ve belgeler E-TUYS'a yüklenmelidir. E-TUYS, teşvik sistemine ilişkin işlem ve belgelerin Bakanlığa elektronik ortamda sunulduğu dijital platformdur.
     
  • Müracaat ekinde ibraz edilen bilgi ve belgelerin doğruluğundan yatırımcılar sorumlu olup, yatırımın herhangi bir aşamasında aksinin tespiti halinde, Genel Müdürlükçe teşvik belgesi iptal edilebileceği gibi belge iptalini gerektirmeyen durumlarda belge kapsamında sağlanan desteklerin ilgili kısmı müeyyide uygulanmak suretiyle geri alınır.
     
  • Türkiye'de yerleşik olmayan yabancı yatırımcıların, şube açmaksızın doğrudan başvuru yapabilmeleri mümkün değildir.

Sonuç

Tebliğ, desteklerden yararlanma şartlarının netleşmesi ve yatırım ortamının güçlendirilmesi açısından önemli bir düzenlemedir.

Yeni sistemle birlikte, teşvik başvurularının başarıyla yürütülebilmesi; teknik uygunluk, hukuki denetim ve stratejik planlamanın bir arada yürütülmesini gerektirmektedir.

GEMS Schindhelm olarak, yatırım teşvik mevzuatına uyum içinde, yatırımcılara kapsamlı, stratejik ve pratik destek sunmaktayız.



Autor: Senem Kathrin Güçlüer
Autor: Sedanur Zengin